top of page
Wat is een burn-out?

​

We horen veel over burn-out de laatste jaren en we kennen ondertussen bijna allemaal wel iemand die een burn-out heeft gehad. Of misschien heb je het zelf wel meegemaakt of denk je er tegenaan te zitten. Maar wat is nu eigenlijk een burn-out? En wat zijn de symptomen?

We komen in een burn-out terecht als we onszelf langdurig aan stress hebben blootgesteld. Op de pagina stress staat meer informatie hierover..

​

Symptomen van een burn-out

Een burn-out kan omschreven worden als er ‘emotioneel en lichamelijk compleet doorheen zitten’. De accu is leeg en opladen lukt niet. We ervaren emotionele uitputting, depersonalisatie en gevoelens van afnemende competentie. Voor iedereen is een burn-out anders, maar voortekenen van een burn-out kunnen zijn:

​

  • vermoeidheid of gevoel van uitputting

  • hoofdpijn, spierpijn, buikpijn

  • snelle hartslag of pijn op de borst

  • duizelig

  • angst- en paniekklachten

  • piekeren

  • problemen met inslapen of doorslapen

  • snel geïrriteerd raken

  • snel emotioneel reageren

  • nergens meer zin in hebben

  • een opgejaagd en/of depressief gevoel;

  • verslechterde concentratie of geheugenproblemen

  • onzekerheid

  • geen behoefte aan seks

  • verminderde weerstand bv vaak verkouden zijn

​

​Oorzaken van een burn-out​

Vaak wordt gedacht dat een burn-out veroorzaakt wordt door het werk. Problemen op het werk, een hoge werkbelasting of een onprettige werksfeer kunnen leiden tot stress en zelfs een burn-out. Maar niet altijd is een burn-out werkgerelateerd. Ook andere oorzaken kunnen een burn-out veroorzaken, zoals traumatische ervaringen, problemen of ziekte in de familie of conflicten met partner. Vaak is de oorzaak van een burn-out ook de combinatie van heftige situaties op meerdere vlakken in je leven.

Daarnaast is het van belang om te gaan kijken waarom jij nu zo heftig op een situatie reageert. We leven in een hectische wereld, we hebben een druk gezinsleven of werkomgeving en we willen het graag allemaal goed doen. We stellen hoge eisen aan onszelf. Dit maakt dat we onszelf extra druk opleggen en nog meer stressvolle situaties creëren voor onszelf.

Het inschakelen van een coach helpt jou om de oorzaken helder te krijgen en deze op juiste manier aan te pakken.

​

Diagnose burn-out bij de huisarts

Heb je een aantal van de hierboven genoemde klachten of symptomen, dan is advies vragen aan je huisarts of de bedrijfsarts de eerste stap. Deze maakt op basis van je medische geschiedenis en je klachten een inschatting of er sprake kan zijn van overspannenheid of een burn-out.

De huis- of bedrijfsarts kan je daarnaast een vragenlijst laten invullen om erachter te komen of je met overspannenheid of een burn-out kampt of dat er iets anders aan de hand is. 

Huisartsen en bedrijfsartsen hebben in een richtlijn afgesproken wanneer iemand de diagnose overspannen of burn-out krijgt.

​

Volgens deze richtlijn ben je overspannen als je voldoet aan deze vier criteria (bron gezondheidsnet.nl) :

​

  1. Je hebt minstens drie van deze klachten: moeheid, gestoorde of onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte/herrie kunnen, emotionele labiliteit, piekeren, je gejaagd voelen, concentratieproblemen en/of vergeetachtigheid.

  2. Je ervaart controleverlies of machteloosheid: je weet niet meer hoe je de oorzaken van je stress aan moet pakken, je kan het niet meer aan en hebt het gevoel de grip te verliezen.

  3. Je bent beperkt in je functioneren, in je werk of thuis. Eén of meer van je rollen (werknemer, vader/moeder etc.) heb je daarom voor minstens 50 procent laten vallen.

  4. Je symptomen worden niet uitsluitend veroorzaakt door een psychiatrische stoornis, zoals een depressie.

 

Je hebt volgens deze richtlijn een burn-out als je voldoet aan deze drie criteria:

  1. Je bent overspannen.

  2. De klachten zijn meer dan een halfjaar geleden begonnen.

  3. Gevoelens van moeheid en uitputting staan sterk op de voorgrond.

​

Fasen tijdens een burn-out

Een burn-out kent verschillende fasen die voor iedereen grotendeels hetzelfde zijn.

​

1. Pre-burn-out

Je voelt je al lange tijd moe, je ervaart steeds meer klachten zoals hierboven beschreven, je hebt geen zin meer om naar het werk te gaan en het werk geeft geen voldoening meer. Je zondert je steeds meer af op sociaal gebied en je hebt nergens zin meer in, ook niet in de dingen die je voorheen wel leuk vond. .

​

2. Afknappen

Het is zover, het lukt niet meer. Je kunt jezelf er niet toe krijgen om naar je werk te gaan, de kinderen naar school te brengen of je bed uit te komen. Alles wordt je te veel, werk en/of privé. Je meldt je ziek. Een bezoek aan de huisarts is hierbij aanbevolen maar niet iedereen doet dit meteen. Je denkt: misschien is het een griepje of misschien lukt het wel weer na een paar dagen rust.. Als je het dan toch weer probeert na een paar dagen knap je weer af en je komt op het zelfde punt terecht. Je gaat naar de huisarts. Deze stelt de diagnose burn-out en je mag weer naar huis met het advies: neem rust.

​

3. Acceptatie

In de eerste weken zul je steeds denken: hoe lang gaat dit duren? Wanneer ben ik weer hersteld? Wanneer kan ik weer aan het werk of wanneer voel ik me weer goed? Je ben voornamelijk bezig met denken aan straks, aan later. En het herstel lijkt niet snel genoeg te gaan. Je voelt frustratie, schuldgevoelens, onzekerheid, angst, verdriet. Hoe moet het nu verder? Je weet het niet. Je gaat langzaam inzien dat je echt ziek bent.

​

4. Herstellen

Als je rust blijft houden zal je lichaam heel langzaam gaan herstellen. Iemand met een burn-out is in het begin heel laag belastbaar, zowel fysiek als mentaal. Door dit te leren accepteren en los te laten en daarnaast rust en activiteiten op de juiste manier af te wisselen, wordt de energiebalans herstelt. In deze fase is het heel belangrijk dat de opbouw van activiteiten heel geleidelijk gaat. Te veel hooi op de vork nemen kan zorgen voor een terugslag en heeft een negatieve invloed op het zelfvertrouwen, waardoor herstel langer kan duren. Te veel rust zorgt ervoor dat de belastbaarheid niet of nauwelijks vergroot wordt, waardoor je ook niet verder komt in het herstel.

​

5. Oppakken van activiteiten

Als de energiebalans deels hersteld is kan je steeds meer dagelijkse activiteiten gaan oppakken. Je kunt in overleg met je werkgever een re-integratietraject starten en je kan aan jezelf gaan werken. In deze fase kun je samen met een coach gaan onderzoeken waardoor de burn-out is ontstaan. Welke factoren zijn externe oorzaken en welke intern? Wat kun jij gaan leren om ervoor te zorgen dat je herstel zich doorzet en dat je jouw belastbaarheid vergroot. En wat kun je doen om een nieuwe burn-out in de toekomst te voorkomen? 

​

6. Monitoren:

Het is belangrijk om de eerste tijd nadat je jouw activiteiten weer hebt opgepakt te blijven monitoren hoe het met je gaat. Een terugval is niet ongewoon en je goed bewust worden en blijven van je gedachten, je gevoel en hoe je dit uit helpt om dit te voorkomen. Je hebt net geleerd hoe je op een andere manier kunt omgaan met stressvolle situaties en het geleerde zit nog niet verankerd in je geest. Het kost tijd om het geleerde in je leven te integreren.

​

​

Coaching of massagetherapie bij stress en burn-out

Ervaar je veel last van stress of denk je dat je wellicht afstevent op een burn-out?  Of misschien zit je al in een burn-out? Dan  kun je denken aan hulp van een coach.

Een coach helpt je bij het onderzoeken van de oorzaken van stress of burn-out, hoe je deze het beste kunt hanteren of hoe je het beste je activiteiten weer kunt gaan oppakken en hoe je blijvend herstel kunt gaan realiseren.

​

In een persoonlijk coach-traject gaan we kijken naar je verleden, het nu en hoe je het graag zou willen in de toekomst. We bekijken patronen in jouw leven, mogelijke disfunctionele en belemmerende overtuigingen en hoe je deze kunt ombuigen naar helpende overtuigingen en gedrag zodat je weer in balans komt met jezelf. Je leert je eigen triggers herkennen en erkennen en je leert strategieën te ontwikkelen die jou helpen om met meer plezier en ontspanning je leven te leiden.

​

Massagetherapie kan daarnaast heel goed helpen bij het verminderen van directe stress en je weer te leren ontspannen. Je lijf leert weer hoe het voelt om ontspannen te zijn en leert zijn grenzen weer herkennen.

​

Heb je nog vragen? Neem dan gerust contact met mij op.

​

Fotolia_128800303_Subscription_Monthly_M

Praktijk voor psychologie, coaching en lichaamsgerichte therapie
Psychosociaal therapeut en coach Sancia Pennekamp

bottom of page